Wednesday, December 31, 2014

Үнэт эдлэл үү, эрүүл хүнс үү

Манайх орлого багассан ч, ихэссэн ч эрүүл хүнс идэх зарчмыг баримтлах тохиролцоотой.  Сүүлийн нэг жил хоол хүнсээ цуглуулсан би заримдаа зарчмыг зөрчих удаа бишгүй гарсан билээ. Хэдэн сарын өмнө нөхөр бид хоёр "GMO OMG" нэртэй баримтат кино үзсэнээр би гэр бүлийнхээ чухал зарчмыг зөрчиж байснаа ой тойндоо ортол ухаарав. 

GMO буюу Genetically Modified Organism. 

Ургамал ногооны шавьж хорхой устгадаг хортой харьцуулшгүй аюултай технологи ажээ. 

Хар ухаандаа химийн бодисгүй органик хүнс сайн л гэж бодож явсанаас чухам GMO -гийн учрыг "дээд боловсролтой" би ухаж ойлгоогүй явсан гэхэд итгэмээргүй. 

Үнэтэй тавилга, хувцас худалдаж авахаасаа өмнө тав арван долларын зөрүү харалгүй эрүүл хүнс байнга хэрэглэх зорилтыг ирж буй шинэ ондоо тавьж байна. 

Биендээ юу өмсөж зүүхдээ зовдог хэрнээ биен дотроо юу орж буйг бодохгүйгээр хэрхэн амьдрах билээ. 

Thursday, December 11, 2014

Цаг нь болоогүй учралын төлөө цагаасаа эрт шаналах хэрэггүй гэдэг дээ

Цаг нь болохоор аяндаа бүтнэ ээ гэж ээж минь хэзээнээс хэлсээр ирсэн боловч би их яаруу сандруу, бачим хүн. Нэг үгээр хэлвэл тэвчээргүй хүн.

Тэвчээргүй гэхээр хүний хүнд битгий хэлээрэй гэснийг хэн хүнд хэлээд явдаг моральгүй /moral, ёс суртахуунгүй/ хүн бас биш л дээ.

Хамгийн анхны дурсамжаасаа сөхвөл хөгжилтэй зүйл олон бий. Сургуульд орох нас болоогүй байхад сургуульд явах гэж уйлна, өвлийн өвгөн ааваас түрүүлж бэлэг авсангүй хүлээлээ гэж гомдоллоно. 

Эгчийгээ Москвагаас ирэх өдрийг тэсэн ядан хүлээн гонгинох намайг дуугүй болгох гэж ээж надад уньнаас цагаан тууз уяж өгөөд тэндээсээ тоолж эгчийн ирэх өдөр тохиох унинд цэнхэр тууз зүүнэ. Өдөр бүр эгээ хэзээ ирэх вэ гэж гоншигнохын оронд би өглөө сэрэх бүртээ нэг унь ахиулан цагаан туузаа уяна. Нэг л мэдэхэд хоёр тууз давхцаж, баярт өдөр ирсэн байдагсан.

Хорь, гучин жил өнгөрсөн ч аливаад яарсан, тэмүүлсэн хэвээрээ л байлаа. Заримдаа төлөвлөсөн, мөрөөдсөн бүхэн миний зүгээс тогтоосон хугацаанд биелэхгүй бол гутрах, хор шар хөдлөх ч үе байдаг байлаа. 

Цаг нь болохоор болно доо гэж өөрөө хичээхгүй суух нь буруу. Цаг нь болоогүй зүйлийн төлөө шаналж, хэт их тэмүүлэх ч буруу ажээ. 

Муу муухай зүйл багахан хийж, хүн амьтныг цөөхөн гомдоож, сайн зүйл бодож явбал нэг л өдөр хүссэн, мөрөөдсөн зүйлийн тань ЦАГ ирэх болно. Харин тухайн цаг ирэхэд өөрийгөө бэлдсэн байвал бүх зүйл аяндаа сайхан бүтдэг бололтой. 

Үнэнч дурлал хүрээд ирэхэд зөв таньж, хайрлах сэтгэлтэй, анхны үр чинь уйлаад төрөхөд тосоод авах бэлтгэлтэй, хүссэн ажлаас санал тавихад хийгээд өгөх мэдлэгтэй гэх мэт... Монголчууд бидний хэлдгээр саалиа бэлдэхээр саваа бэлдсэн байвал болоод явчих нь тэр. 

Хэзээ би гэр бүлтэй болох вэ, хэзээ би гадаадад сурах вэ, хэзээ би дарга болох вэ, хэзээ би байшинтай болох вэ, хэзээ би баян болох вэ, хэзээ би дэлхийг тойрох вэ гэх зэргээр хэзээ гэдэгт анхаарлаа төвлөрүүлэлгүй тэдгээрт хүрэхийн тулд одоо би юу хийж байх ёстой вэ гэдэгт хүчээ хандуулж чадвал цаг нь дэс дараагаараа ирдэг юм уу даа. 

Өөрөөр хэлбэл өчигдөртөө биш, маргаашт бас биш өнөөдөртөө л амьдарч сурах нь жинхэнэ сайхан амьдрал бололтой.  



Tuesday, December 2, 2014

"Гэртээ суудаг ээж буюу миний шинэ мэргэжил"-ийн үргэлжлэл "Өөртөө баяр хүргэнэ ээ"

Бороотой өдрүүд эхэлж цэцэрлэгт хүрээлэн, тоглоомын талбайгаар явах ажил багасав. Номын сан, дотор байдаг тоглоомын газруудаар хэсэг зугаалж гэртээ суудаг аавуудтай найзаллаа. Ээжүүдийг бодвол тэд их шударга юм. "Өө, манай эхнэр гэртээ 3 сараас дээш сууж чадахгүй, уйдаад байна гээд ажилдаа орсон. Нээрээ хүүхэд харах ажил хэцүү юм гээч" гэж ирээд л сайхан илэн далангүй ярьж хөөрөх нь хөгжилтэй. 

Монголд олгогддог 2 жилийн хугацаатай харьцуулахад энэ улсад жирэмсний амралт тун богино. Байгалийн замаар төрвөл 6 долоо хоног, хагалгаагаар төрвөл 8 долоо хоногийн дараа ажилдаа орохгүй бол хуулийн дагуу ажлын байр нь байхгүй болдог. Дээрээс нь нялх хүүхэдтэйгээ өнгөрөөх цаг гэж улсаас 6 долоо хоног өгнө. Ингээд бодохоор дээд тал нь 3,5 сарын дараа ажилдаа орохгүй бол дуусаа. 

Хүүхдээ хоёр нас хүртэл харна гэдэгтээ ямар ч байсан би хүрлээ. Үүнийг далимдуулан, хүүхдээ нэг нас, хоёр нас хүртэл өөр ажил хийлгүй зөвхөн "хүүхэд харах" ажил хийсэн ээж бас аавуудад баяр хүргэх гэсэн юм. Энэ бол хүнээс гарах том тэвчээр бөгөөд нөгөө манай "гялалзуур" найзын хэлсэнээр ирээдүйдээ оруулж буй томоохон хөрөнгө оруулалт юм.

Ажил төрөлдөө шамдан амжиргаагаа амжуулж яваа эгчийн минь буруу ч гэж юу байхав. Гэхдээ энэ завшааныг ашиглаад хоёр хүүгээ бөмбийтөл дулаалан, хөөрхөн өсгөж буй нэгэн хүргэн ахдаа бас баяр хүргэе. Нас ойролцоо хоёрын хоёр бага насны хүүхдийг ганцаараа асран хүмүүжүүлэх аав байгааг бас магтахгүй өнгөрч болохгүй шүү. 

НүүрНомын Шерил Сандберг "хүүхэдтэй болсоны дараа над шиг л ажилтай биш бол ажилдаа эргэж орох нь утгагүй хэрэг" гэсэн маягтай үг хэлсэн байдаг.

Би ажилдаа богино хугацааны дараа эргэж орсон ажилтай ээжүүдийг буруутгаж байгаа хэрэг биш л дээ. 

Кареерь, ажил, нийгмийн амьдрал,  олох орлогоо орхигдуулан хүүхдээ нэгдүгээрт сонгосон над мэтийн хүмүүст урам өгч, үнэн үгийг бусдад хүргэх гэсэн юм. Өөрийн биеэр туулсан би тэднийгээ өмөөрч дуугарахгүй юм бол блогтой байсны хэрэг юусан билээ.

Сүүлийн өдрүүдэд хүүхдээ орхин яаж ажилд явна аа гэхтэй зэрэгцэн ажлын ярилцлагуудыг хэрхэн давна аа гэсэн түгшүүр бөмбөрдөнө. Гэсэн ч аливаа зүйлд цаг хугацаа гэж байдагт би итгэдэг. Миний "цалинтай ажил" эхлүүлэх хугацаа ирсэн бололтой.