Sunday, October 20, 2019

Яагаад вэ?


Амьдралын галзуу хулгана хурдан удаан, хүчтэй зөөлөн явсаар нэг л мэдэхэд намрын шаргал өдрүүд шувтрах шатандаа оржээ.

Эргэж олдохгүй үнэт мөчүүдээ хэрхэн өнгөрүүлж байгаагаа үе үе дүгнэж боддог л биз дээ?

Миний хувьд айхтар хийсэн бүтээсэн байхгүй  ч хийж бүтээж яваа, хийж бүтээхийг хичээж яваа хэн нэгнийг дэмжихэд чөлөөт цагаа зарцуулах зорилготой амьдарч байна.

Гэтэл сайны хажуугаар саар гэгчээр эргэн тойронд өөрийнхаа хувцасыг угаахаас илүү давж хийсэн зүйлгүй хэрнээ бүдрээд ч болтугай бусдад хэрэгтэй зүйл хийж яваа нэгнээ гаднаас нь хараад шүүмжлэгчийн "ажил" хийгчид бас олон байх юм аа.

Амаараа хэн нэгний хийж буйг шүүх хамгийн амархан ажил шиг санагддаг.

Харин нэг ч гэсэн үйл ажиллагаа зохион байгуулаад ганц ч гэсэн хүнд туслах ажил хийх бол тийм амар биш.

Монголчуудын маань хөгжихгүй байгаа нэгэн том шалтгаан бол нэгийгээ дэмжиж чаддаггүй, аминчхан бөгөөд өчүүхэн бодол мөнөөсөө мөн.

Заавал хар бараан талыг нь олж харахаасаа өмнө би энэ үйлсэд хэрхэн тусалж чадах вэ гэдгээ боддог, тэр чинээгээрээ гар биеэрээ оролцдог байхад их зүйлс өөрчлөгдөх юмсан.

Жишээ нь Оюунгэрэл эгчийн санаачлаад байгаа "жорлонгоо өөрчилье" гээд төсөл байна аа даа? Уг нь бол монголд, монголчуудын амьдралд их хэрэгтэй төсөл юм билээ ш дээ. Гэтэл хүмүүс их хуралд дэвшихээ бэлдэж байна, мөнгө олж байна гэх мэтчилэн заавал нэг сөрөг талыг нь олж хараад нөгөө ганц чадах амаараа шүүмжлэх жишээний.

Хэдэн төгрөг нэмэрлээд нэг ч гэсэн айлын амьдралыг өөд нь татахад тусалж чадахгүй бол дуугүй л бай л даа.

Саяхан бас "Олуулаа" -гийнхан монголд дахь орлого багатай айлуудын хүүхүдүүдийг машины суудалтай болгох сайхан төслийг амжилттай зохион байгууллаа.

 Гэтэл зарим хүмүүс ганц хуучин суудлаа хандивлачихаж чадахгүй байж бас л шүүмжлээстэй.

Хэрэгтэй айлдаа очиж байгаа ч юм уу үгүй ч юм уу гэх мэтчилэн яаж ийж байгаад л нэг сөрөг ярих юм олчихсон л явах юм даа.

Монголд угаасаа олон нийтэд одооноос л хөгжиж эхэлж байгаа сэдэв. Нэг ч гэсэн айлд энэ талын аюулгүй байдлын талаарх мэдлэгийг дээшлүүлж байгаа сайхан л үйл хэрэг.

Яагаад хүмүүс өөрөө нэг ч хэрэгтэй зүйлийг хийчих сэтгэл, чадваргүй байж хийж байгаа нэгнээ шүүмжлэх "чадвар" ихтэй байдаг юм бэ?

Дэмжих боломжгүй байж болно. Дэмжих сэтгэлгүй байж болно. Гэхдээ яагаад заавал мууг нь ухаж төнхөж, шүүмжлэхдээ гаргуун байдаг юм бэ?

Сайн үйлсэд оролцох цаг завгүй хэрнээ амаа уралдан нэгнээ шүүмжлэх зав яагаад гаргаад байдаг юм бэ?

Тархины ядуурлаасаа гарцгаая л даа. Өөрийнхөө төлөө биш гэхэд үр хүүхэд чинь үлдэх хорвоод нэг ч гэсэн сайн үйл хийж, ганц ч гэсэн хүнд чадахаараа тус болж амьдарцгаая л даа.










Saturday, June 1, 2019

Шар айрагны найзтай байх уу? Сэтгэлийн найз илүү чухал уу?


Найз гэдэг их өргөн хүрээтэй үг. Ажлын найз, багын найз, гэр бүлийн найз, оюутны найз гээд бичээд байвал дуусахгүй.


Хүн бүр найз гэдгийг өөрийнхөөрөө ойлгож тэр сэтгэхүйгээрээ ханддаг аж.

Жишээ нь миний хувьд сэтгэлийн найзаа гэж бодож явсан хүнд би зөвхөн стресс тайлагч шар айрагны найз байх жишээний.

Эсрэгээрээ би дотны найзаа гэж бодож яваагүй хүн намайг сэтгэлийн найзаа гэж үнэлж дүгнэж явдаг байх нь ч бий.

Энэ бол хүний амьдралд тохиолддог л зүйлс. Магадгүй дөнгөж хорь хүрч явсан бол арай ч дээ миний найзаа гэж олон жил бодож явсан хүн ийм ч бододтой явах гэж ирээд л сэтгэл санаагаар унаж, уйлж унжих байх.

Одоо гучийн бөгс рүү орж яваа бид найз хүүхнүүдийн асуудлаас болж гутарна гэдэг юу л бол.

Аливаа харилцаа (хосууд, найз нөхөд, дарга цэрэг, хүүхэд эцэг эх, хөрш гээд бүх төрлийн харилцаа)  харилцан ярихгүйгээр, нэг нэгнийгээ ойлголцохгүйгээр оршин тогтнохгүй. Түүнийг дагаад харилцаагаа хүндлэх ч хэрэгтэй. 


Гэхдээ бусдыг хүндэлж байна гээд дургүй , хүсээгүй, сэтгэлийн ханамж авахгүй харилцаанд оролцсоноор тухайн харилцаа бүр байхгүйд хүрдэг. 

Эхнэр нөхөр салдаг, эгч дүүс муудалцдаг, найз нөхөд "дайснууд" болж хувирдаг, хадам бэр, хүргэнүүдийн хооронд хагарал үүсч хоорондоо огт харилцахгүй байдалд ордог. 

Эдгээр харилцааг эрүүл байлгаж, баттай үргэлжүүлэх гол хөдөлгүүр нь харилцаа өөрөө.


 Өөрөөр хэлбэл нэгнийгээ тэвчээртэй сонсдог, өөрийгөө тайлбарладаг, бусдыгаа ойлгох гэж хичээдэг, нэгэндээ хэрэгтэй үед нь завсарлага өгдөг, уучилдаг байх хэрэгтэй гэж би боддог. 

Мэдээж хүн бүр өөр, тэдний амьдрал ондоо, амьдрал болоод нийгмийг үзэх бодол ижилгүй, тиймээс амьралд юу чухал, ямар харилцаа дээгүүрт орох гээд бүх зүйл нь бас өөр байж таарна аа даа? Аяндаа амьдрал үргэлжилж нэгэн цагт ижилдүү, ойролцоо байсан амьдралууд өөр өөрийн өнгө аястай болж байдал өөрчлөгдөнө.

Зарим өөрчлөлт түр зуурынх, зарим нь магадгүй тэрхүү харилцаанаас бүр гарахаар ч болсон байж мэднэ. Тэглээ гээд зууралдаад байх нь утгагүй. 

Яс цусаар холбогдсон гэр бүлийн хүрээнийхэн, ёстой нөгөө уруул дордойвч элэг дордойхгүй тул хэзээ нэгэн цагт харилцаагаа сайжруулах нь тодорхой. Харилцаан дээрээ ажиллах хэрэгтэй. Эсвэл цаг хугацаа цаанаас нь зохицуулаад өгөх ч тохиолдол бий. 

Харин найз нөхдийн хувь бол арай өөр. Жинхэнэ сайн найзууд бол харилцаанд таарсан шуургыг туулаад гарчихсан л байдаг. Зарим нэг найзууд ой санамжаас ор сураггүй болчихсон л байдаг. Энэ бол нэг их яана аа, яасан аймаар юм бэ? гэх асуудал биш. "Ит из окей

Би угаасаа архи дарс ихээр хэрэглэж чаддаггүй болоод ч тэр үү  шар айрагны найзаас илүү сэтгэлийн найзтай байхыг чухалчилдаг.

Баяр жаргалтай үеэс илүү гунигтай, бүүдгэр өдрүүдэд сэтгэлээ нээн ярицах найзуудтай байхыг хүсдэг. Мөн тэднийгээ амьдралын галзуу хулганаар давхих үед гараас нь чанга атгахыг хичээнэ.

Дотоод сэтгэл, амьдралын бүдрээ нугачаагаа харилцан ярилцахгүйгээр хэрхэн жинхэнэ найз охид байхыг би мэдэхгүй, сурахыг ч хүсэх бодолгүй.

Найз нөхөд хүний амьдралд орж гарч л байдаг.

Тэртэээ тэргүй ижил бодол, сэтгэхүйтэй найзууд нэгнээ түшин, тэдний харилцаа он цагийн урсгалд улам батжиж гэр бүлээс дутахгүй хүчтэй нөхөрлөл үргэлжилдэгт би итгэдэг. 


Хичнээн удаа уулзаж, хэдэн аяга шар айраг хувааж уусан,  хэр  алсад амьдардгаас үл хамааралтайгаар шүү дээ.